Keep it Simple Sailing: Zeilen in de winter, hoe houd je het comfortabel?

Zeilen in de winter, een prachtige, verstilde wereld

Eerder schreef ik al over de magie van winterzeilen, en mijn plannen om tijdens het winterseizoen een paar mooie tochten te maken. Afgelopen donderdag was het dan eindelijk zo ver. Drie dagen zeilen op een boot zonder kachel, bij een temperatuur van zo'n vier graden boven nul. Kan dat eigenlijk wel? En is het ook comfortabel? Het antwoord is ja!

Veel hangt af van je voorbereiding. Wij kozen onze garderobe met zorg: op het water wil je veel laagjes over elkaar aan kunnen trekken. Een combinatie van thermo-ondergoed, fleece en winddichte kleding maakt het leven op het water draaglijk. Je handen en je gezicht worden op het water heel snel héél koud. Een warme muts en winddichte handschoenen zijn dus ook onontbeerlijk.

Rubberen zeillaarzen bleken niet genoeg warmte vast te houden. Maakt niet uit hoeveel lagen warme sokken je er ook onder aantrekt, koud blijft het. Wij hebben deze tocht onze gewone schoenen aangehouden. Omdat het rustig weer was, zijn die verder niet nat geworden. Maar als we met vier, vijf beaufort hoog aan de wind hadden gevaren, was dat een ander verhaal geweest. Met natte schoenen en sokken waren we echt verkleumd geraakt. Een leermomentje dus. Als we dit vaker willen doen, zijn leren zeillaarzen een must.

Een regenachtige ochtend in Stavoren

Ondanks alle kleding was het op het water nog steeds frisjes. We hebben besloten onze stuurautomaat eens tevoorschijn te halen, om die het zware werk te laten doen. Als we het echt te koud kregen, gingen we lekker binnen zitten. Om het kwartier kwamen we even naar buiten om te kijken of er iets onze kant op kwam. Dat was in ons geval ruim voldoende, want tijdens onze zeiltrip was het IJsselmeer praktisch leeg. Het enige wat we zagen waren grote binnenvaartschepen. De binnenvaart gaat natuurlijk gewoon door tijdens het winterseizoen.

We hebben geen kachel aan boord van onze boot. In de kajuit was het dan ook niet echt warm. Donderdagavond konden we onze eigen adem zien condenseren in de koude lucht. Toch hebben we het in de avonden niet koud gehad. Mijn vriend was op het briljante idee gekomen om zelfopblaasbare luchtbedjes onder de matrassen in de hondenkooi te leggen. Zo hadden we wat meer isolatie. Tegen de wanden van de hondenkooi plaatsten we wat kussens, met hetzelfde doeleinde. Een extra deken over onze mummie slaapzak heen, en klaar is Kees. Na het eten kruip je gewoon met je thermo-ondergoed in je slaapzak. Zo hebben we lekker met ons tweeën op bed een filmpje gekeken, op de laptop. Borreltje en knabbeltje erbij.. helemaal geen kachel nodig!

Onderweg zagen we veel prachtige wolkenluchten

Doordat ons bed zo comfortabel was, bleek opstaan wel even doorbijten. Ook het vochtgehalte aan boord was soms vervelend. Bij deze temperaturen blijft alles in de boot erg nat. We sliepen met een doekje binnen handbereik, omdat er zo nu en dan een druppel condens in ons gezicht viel. Dan was het hoog tijd om de bovenkant van de hondenkooi weer droog te maken.

We moesten ook goed uit onze ogen kijken als we een kade of steiger op stapten. In de zomer zijn steigers al glad, maar in de winter is dat nog erger. Als er een beetje vorst aan de grond is, vriezen houten steigers lichtjes aan, en worden ze levensgevaarlijk. Als je te water raakt, raak je in de winter zeer snel onderkoeld, en is de kans aanwezig dat je je avontuur niet kan navertellen. Hetzelfde geldt overigens voor je boot: Ook die kan bij lichte vorst zeer glad worden. Oppassen is dus het devies!

Onderweg hebben we goed gegeten. Gevulde koeken, chocola, macaroni, gebakken eitjes met spek en kaas, het hielp om ons lichaam warm te laten blijven. Iets warms zoals warme choco is altijd een opkikker als je het koud hebt.

En wat we verder gedaan hebben? Genieten natuurlijk! Genieten van het licht, de stilte, van een verlaten IJsselmeer. Genieten van het geluid van de honderden ganzen die overvlogen. Genieten van de eenzaamheid in Trintelhaven, die je in de winter echt helemaal voor jezelf hebt. Genieten van kop warme chocomel in een winters Stavoren. Zoals ik al eerder schreef: Zeilen in de winter kost misschien wat extra moeite, maar het is die moeite dubbel en dwars waard...

Kijk hier voor een getekend verslag van deze reis.