Geen stress?

Waarom zeilen tegelijkertijd stressen én pure ontspanning is

Vroeger, voor ik zelf leerde zeilen had ik nogal een romantisch beeld van de zeilsport. Zeilen leek me de ultieme vorm van ontspanning. Je gooit de lijnen los, op weg naar onbekende bestemming. Je bent alleen met de wind en de golven. In de avond gooi je een anker uit in een prachtige baai. Je springt spontaan overboord om een rondje te zwemmen. Je grilt een zelf gevangen vis boven een knisperend houtvuurtje. Je schenkt een cocktail in en geniet samen van een schitterende zonsondergang. Stress? Dat is iets van een andere planeet..

Na een zeilreis van drie maanden gemaakt te hebben, weet ik wel beter... 

 

Een zeilreis brengt zo zijn eigen vormen van stress met zich mee. Dat mooie zeilgebied met die ongerepte baai? Dat wordt helaas ook gekenmerkt door een van de heftigste getijstromen ter wereld. Het zit er vol met rotspunten, boven en onder water. Als je je planning niet op orde hebt kom je in het beste geval nergens. In het slechtste geval word je zonder pardon op de rotsen gesmakt. De avond voor vertrek bestudeer je dus héél aandachtig alle kaarten, stroomtabellen en weersvoorspellingen. De beste tijd van vertrek blijkt om vijf uur in de ochtend te zijn.

Help, hebben we de waterstand wel goed berekend?

De volgende ochtend, om half zes, ben je eindelijk klaar voor vertrek en slinger je de motor aan. Je hebt een beetje een naar gevoel in je maag, omdat je gezien hebt dat op sommige plekken de wind zal aantrekken tot een hoge vijf. Kun je best hebben, maar leuk is het niet. En wat als de voorspellingen de boel onderschat hebben?
 

Maar eerst maar eens weg varen. Ietwat slaapdronken moet je bedenken welke lijnen je het eerst los maakt en hoe je weg gaat varen zonder de steiger te rammen. De een staat voor, de ander achter. Je probeert je jezelf verstaanbaar te maken, boven de brommende motor uit. Maar ook weer niet té hard praten, want je wilt het gezinnetje in de boot naast je niet storen.

Dit is nog een bescheiden stroompje...

Als je eenmaal buiten bent hoor je ineens een lage brom. Dat is de supersnelle catamaranferry, die hier tussen de eilanden vaart. Met dertig knopen knallen die over het water, dus is het uitkijken geblazen. Volgens de kaartplotter bevind je je op dat moment precies op het roze lijntje dat hun vaarroute aangeeft. Toch maar weer die koers wijzigen? Beter van wel. En zag ik daar het vlaggetje van een kreeftenfuik?

Het zeilen gaat verder prima, de wind waait uit een gunstige hoek en je schiet lekker op. Tegen een uurtje of vier kom je bij het beloofde baaitje aan. Tijd om het anker uit te gooien. Oké. Hoe pakken we dat aan? Hoeveel ketting steken we, welk anker? Met eb liggen we zes meter lager dan met vloed. Dat is toch wel iets om rekening mee te houden. Ook moeten we ervoor zorgen dat we niet tegen die twee voor anker liggende motorboten aan botsen.

Onze grote 'vriend', de catamaranferry

Na drie pogingen lig je eindelijk een beetje vast. Tijd voor die beloofde cocktail. Maar niet te veel. Je hele hebben en houwen zit vast aan een metalen haak en een ketting. En die woeste rotsformaties die die baai zo mooi maken, zijn toch wel erg dichtbij. Je moet dus een beetje alert blijven. Je hebt een app geïnstalleerd die je waarschuwt zodra je los raakt. Maar je kan je 's nachts toch niet bedwingen om af en toe even met je hoofd door het voorluik te piepen, om te zien of alles nog goed zit.

Nee, zo stressvrij is het allemaal niet.

 

En toch blijkt zeilen de ultieme vorm van ontstressen te zijn. Dat lijkt een paradox, maar dat is het niet. Ja, tijdens het varen ben je constant bezig met problemen oplossen. Maar al die problemen zijn problemen van het hier en van het nu. Het type probleem waar onze voorouders ook mee om moesten gaan. De stress en adrenaline die je voelt is een natuurlijke reactie. Een soort ingebouwd brandalarm dat je aanzet het probleem snel op te lossen. Vechten of vluchten.

Vergelijk dat maar eens met wat we in het dagelijkse leven onder het woord 'stress' verstaan. Files, reorganisaties, gedonder met woningstichtingen en energieleveranciers. Problemen die soms jarenlang door kunnen zeuren. Problemen waar je als individu vaak weinig concreets aan kan doen, behalve bellen, mailen en een lange adem hebben. Dit soort stress is slopend voor ons. Als je het probleem niet aan kan pakken, blijft dat brandalarm maar loeien. En dan word je gek.

Een boot eist je aandacht op, in het hier en nu. Als jij en je boot vanavond maar ongeschonden in de haven aankomen. Wat de arbeidsmarkt over twee jaar doet, dat zal je voor nu worst wezen. Je leeft het leven van een oermens. En dat kan soms heel bevrijdend zijn...

Maar toch: Niemand die hier over blauwe enveloppen piekert..