'Slow' toerisme

Het massale toerisme is een enorme aanslag op het milieu. Een regelrechte bedreiging voor de ongerepte plekken die toeristen juist zo graag bewonderen. En nu miljoenen mensen in de ontwikkelingslanden ook een beetje geld beginnen te krijgen, zal dat probleem alleen maar nijpender worden. Er moet iets veranderen, zoveel is duidelijk. Maar wat? En hoe?

Wetenschapster Louise Fresco pleit in een van haar columns voor 'slow' reizen. Niet meer met het vliegtuig of de auto. Geen tonnen brandstof erdoorheen jassen om maar binnen vierentwintig uur in een ander werelddeel te zijn. Dan maar wat minder ver. Desnoods gaan we straks maar met zijn allen via virtual reality op vakantie.

Ik vraag me af of die verandering er snel gaat komen. En als er al verandering komt, vrees ik dat die verandering niet vrijwillig zal gaan. Deze manier van reizen is namelijk redelijk onverenigbaar met het eisenpakket van de gemiddelde Nederlandse vakantieganger.

De auto en het vliegtuig achterwege laten, om op een slow manier op de plaats van bestemming te komen, is voor veel mensen gewoon geen optie. 

Voor ons zeilers is de heenreis onderdeel van de ervaring. Maar de meeste Nederlanders slaan dit stuk het liefst meteen over. Voor hen betekent reizen: gesleep met bagage, jengelende, vermoeide kinderen, onoverzichtelijke busstations en knorrige douanebeambten. En je hebt maar drie weekjes vrij! Als gemiddelde toerist wil je zo snel mogelijk op de plaats van bestemming arriveren, zodat je ook nog wat van je kostbare vakantiedagen overhoudt.

Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om minder ver te gaan, zodat die vermaledijde heenreis wat minder lang duurt. Maar ook bij dat vooruitzicht staan veel mensen niet bepaald te juichen. Drie weken in een tentje op de Veluwe? No way! Na elf maanden TL-licht in je kantoortuin zit je niet te wachten op een verregende Nederlandse zomer. Je wilt zon. Zover mogelijk weg van de dagelijkse sleur, zover mogelijk weg van Nederland en de Nederlanders.

Virtueel op vakantie zou ook nog een optie zijn, volgens Fresco. Maar dat gaat hem helemaal niet worden, vrees ik.

Het hele jaar lang word je al virtueel lekker gemaakt met de meest prachtige reisbestemmingen. Sociale media en je plasmatelevisie bombarderen je met reportages over de mooiste plekken ter wereld. Als je na een jaar werken eindelijk drie weekjes voor jezelf hebt, ga je die tijd dan ook weer achter een scherm doorbrengen? Kijkend naar beelden die andere mensen gemaakt hebben? Dacht het niet....

'De gemiddelde Nederlander' weet heus wel dat het niet zo lekker is voor de planeet, al dat reizen. Maar om je daar ook nog weel schuldig over te moeten voelen? Er moet al zoveel. Na een jaar hard werken heb je die vakantie gewoon verdiend!

En daar zit hem het probleem. Slow reizen is niet verenigbaar met onze niet-slow levensstijl de rest van het jaar. Je kunt een slow reis dan ook niet in een afgemeten vakantie van drie weken proppen. Ik vrees dan ook dat deze nieuwe manier van reizen binnenkort nog niet massaal omarmd gaat worden.

Wil deze manier van reizen echt een kans hebben, dan zullen we niet alleen onze manier van reizen moeten aanpassen. Het is onze manier van leven, die op de schop moet. Geen levensstijl die draait om het consumeren van spullen, maar om het opdoen van bijzondere ervaringen. Een leven waarbij we het werk om onze reizen plannen, in plaats van andersom. Dat gaat een enorme cultuuromslag vergen, maar om mij heen zie ik overal al sprankjes hoop. Kleine veranderingen. Jongere mensen kijken hier al vaak anders tegenaan dan de oudere generatie.

Ik blijf dus geloven dat dit niet onmogelijk is. Voor mijzelf weet ik dat deze manier van leven de moeite meer dan waard is...